Đại cương về tái tạo vú

Đại cương về tái tạo vú

Tái tạo vú là phẫu thuật nhằm phục hồi lại hình dạng vú bình thường, phục hồi lại biểu tượng nữ tính cho người đã mổ cắt ung thư vú hay bị mất tổ chức của vú do di chứng của bỏng, chấn thương. Tái tạo vú giúp người bệnh xoá được mặc cảm, có sự tự tin để hoà nhập với cụôc sống bình thường và đảm bảo được chất lượng của cuộc sống.

Việc tái tạo vú không làm gia tăng tỉ lệ tái phát, cũng như không làm kéo dài thời gian điều trị hỗ trợ trong ung thư vú và được xem như là một bước điều trị ung thư vú. Đây là phẫu thuật lớn, có nhiều giai đoạn nên cần sự hiểu biết và sự hợp tác tốt của bệnh nhân.

Phẫu thuật tái tạo vú giúp tái tạo lại vú cho bệnh nhân, nhưng kết quả cũng có thể rất khác nhau:

• Vú tái tạo sẽ không có cảm giác giống vú trước đó.
• Có thể thấy được các vết sẹo do cắt bỏ u vú hoặc do phẫu thuật tái tạo.
• Tuỳ theo phương pháp phẫu thuật mà có thể để lại vết sẹo ở vùng cho mô để tái tạo như: lưng, bụng, mông…

Nếu cả 2 vú đều phải cắt bỏ vì khối u thì cũng có thể tái tạo cả 2 vú. Trong trường hợp chỉ cần tái tạo một vú thì vú lành bên đối diện cũng có thể được khuyến cáo để thu nhỏ vú hoặc treo vú chảy xệ và độn túi ngực để cải thiện sự đối xứng về thể tích cũng như vị trí của cả 2 vú.

Đối tượng của tái tạo vú

Tái tạo vú là một quyết định mang tính cá nhân. Bạn nên làm điều đó cho chính mình, chứ không phải thực hiện điều đó vì mong muốn của ai khác hoặc cố gắng để phù hợp với bất kỳ hình ảnh lý tưởng nào đó.

Tái tạo vú là một lựa chọn tốt cho bạn nếu:

• Bạn có tình trạng sức khoẻ đảm bảo cho cuộc phẫu thuật, không có các bệnh khác kèm theo có thể ảnh hưởng đến quá trình phẫu thuật và lành vết thương, không có di căn.
• Bạn có cái nhìn tích cực và mục tiêu thực tế cho việc khôi phục lại vú và hình ảnh cơ thể của bạn.

Những phụ nữ đã phẫu thuật điều trị ung thư vú, mất tổ chức ở vú do di chứng bỏng hoặc các nguyên nhân khác đều có thể được tái tạo vú.
Việc tạo ra một vú mới có thể cải thiện đáng kể hình ảnh bản thân, sự tự tin và chất lượng sống của bạn. Mặc dù phẫu thuật có thể đem lại cho bạn một vú tương đối tự nhiên, tuy nhiên vú tái tạo sẽ không bao giờ nhìn hoặc cảm thấy chính xác giống như các vú đã bị cắt bỏ.
Điều quan trọng là bạn cảm thấy sẵn sàng cho việc điều chỉnh cảm xúc liên quan đến việc tái tạo vú. Nó có thể mất một thời gian để chấp nhận các kết quả của tái tạo vú mang lại.

Thời điểm tái tạo vú

Thời điểm thuận lợi để thực hiện việc tái tạo vú phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: giai đoạn bệnh, điều trị hổ trợ sau cắt bỏ u vú…
Tuỳ từng trường hợp mà tái tạo vú được:
Thực hiện ngay sau khi cắt bỏ vú gọi là tái tạo vú tức thì đối với các trường hợp ung thư vú ở giai đoạn sớm.
Hoặc sau khi đã lành vết thương do cắt bỏ vú và phục hồi sau các điều trị bổ sung (hoá trị, xạ trị) gọi là tái tạo vú trì hoãn (thường sau 6 tháng sau khi hoá trị và xạ trị).

Địa điểm và người thực hiện việc tái tạo vú

Tái tạo vú phải được thực hiện bởi những Phẫu thuật viên đã được đào tạo chuyên khoa phẫu thuật Tạo hình – Tái tạo và ở Bệnh viện có khả năng thực hiện được các phẫu thuật lớn.

Mục tiêu của tái tạo vú

Tái tạo vú có 3 mục tiêu cần đạt được:

• Tái tạo thể tích vú
• Làm cân xứng 2 vú
• Tái tạo quầng vú và núm vú

Các phương pháp tái tạo vú

Có thể chia các phương pháp tái tạo vú ra thành 3 nhóm:
♦ Tái tạo vú bằng vật liệu tổng hợp: Tái tạo vú bằng các loại túi độn nước muối sinh lý hoặc túi silicon dạng gel. Túi độn ngực có thể được đặt ngay dưới phần mô mềm còn lại sau cắt bỏ vú hoặc sau khi đã đặt túi giãn da (hình 1).

Hình 1: Tái tạo vú bằng túi độn sau khi đặt túi giãn da

♦ Tái tạo vú bằng vật liệu tự thân: Vú được tái tạo bằng chính một phần mô mềm của bệnh nhân. Có nhiều kỹ thuât khác nhau đã được thực hiện để tái tạo vú bằng chính 1 phần tổ chức trên cơ thể của bệnh nhân:

√ Tái tạo vú bằng cấy mỡ tự thân (Lipofilling).
√ Tái tạo vú bằng vạt da cơ lưng rộng: Vú được tái tạo bằng cách xoay vạt da - cơ lưng rộng cùng bên (hình 2).

Hình 2: Tái tạo vú bằng vạt da cơ lưng rộng

√ Tái tạo vú bằng vạt da – cơ thẳng bụng: Vú được tái tạo bằng vạt có cơ thẳng bụng và phần da thừa dưới rốn, có nối mạch vi phẫu hoặc không. 
√ Tái tạo vú bằng vạt da - mỡ bụng có nối mạch vi phẫu (hình 3): Đây là phương pháp thường được chọn lựa ở các trung tâm lớn trên Thế giới vì đem lại kết quả thẩm mỹ cao, tự nhiên và đồng thời đem lại bụng thon gọn.

Hình 3: Tái tạo vú bằng vạt da - mỡ ngang bụng

√ Tái tạo vú bằng vạt da cơ mông (hình 4).
√ Tái tạo vú bằng vạt vú ngoài đối bên.

Hình 4: Tái tạo vú bằng vạt da cơ mông

√ Tái tạo vú bằng vật liệu tự thân kết hợp với vật liệu tổng hợp (hình 5)

Hình 5: Tái tạo vú bằng vạt da cơ lưng rộng kết hợp với đặt túi giãn da và túi độn

Làm cân xứng vú 2 bên

Thì tiếp theo sau khi tái tạo thể tích vú đó là làm cân xứng 2 vú. Tuỳ vào thể tích và mức độ sa xệ của vú còn lai để lựa chọn phương pháp thích hợp. Có thể là: cắt giảm vú đối bên, cố định lại vú đối bên hoặc đặt túi độn ngực vú đối bên hoặc kết hợp đặt túi độn ngực và cố định lại vú.

Tái tạo quầng vú và núm vú

Việc tái tạo quầng vú và núm vú được thực hiện khi vú bên tái tạo đã ổn định về thể tích cũng như vị trí, thông thường được thực hiện sau tái tạo thể tích vú khoảng 3 tháng.

• Tái tạo quầng vú: Có nhiều phương pháp tái tạo quầng vú: hoặc phun xăm hoặc bằng ghép da từ rãnh bẹn bìu.
• Tái tạo núm vú: Dùng 1 phần núm vú đối bên, hoặc tạo hình bằng vạt da tại chổ.

Những điều cần biết khi tư vấn phẫu thuật tái tạo vú

Sự thành công và an toàn của phẫu thuật tái tạo vú của bạn cao phụ thuộc rất nhiều vào sự rõ ràng, đầy đủ và trung thực của các thông tin trong khi tư vấn trước phẫu thuật tái tạo vú. Bạn nên được tư vấn bởi Bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật Tạo hình - Thẩm mỹ. Bạn sẽ được hỏi một số câu hỏi về sức khỏe của bạn, mong muốn và lối sống.

Bạn cần chuẩn bị để trao đổi về:

• Tại sao bạn muốn phẫu thuật, kỳ vọng và kết quả mà bạn mong muốn
• Điều kiện sức khỏe, tiền sử bệnh và các điều trị đã áp dụng
• Sử dụng các loại thuốc hiện tại, vitamin, thảo dược, rượu, thuốc lá.
• Các phẫu thuật trước đó
• Các lựa chọn cho phẫu thuật tái tạo vú
• Các kết quả có thể đạt được khi tái tạo vú, các tai biến và biến chứng có thể gặp phải
• Quá trình điều trị theo khuyến cáo của Bác sĩ phẫu thuật tạo hình của bạn, bao gồm cả các phẫu thuật bổ sung để đạt được sự cân xứng cho 2 vú.

Bác sĩ phẫu thuật cũng có thể:

• Đánh giá tình trạng sức khỏe chung của bạn và bất kỳ tiền sử bệnh hoặc yếu tố nguy cơ
• Kiểm tra ngực của bạn, và có thể thực hiện đo đạc chi tiết về kích thước và hình dạng, chất lượng da, vị trí của núm vú và quầng vú của bạn
• Chụp hình cho các hồ sơ y tế của bạn
• Thảo luận về lựa chọn của bạn và đề nghị một liệu trình điều trị
• Thảo luận về kết quả có thể của phẫu thuật tái tạo vú của bạn và bất kỳ rủi ro hoặc các biến chứng có thể gặp khi phẫu thuật
• Thảo luận về phương thức gây mê trong quá trình phẫu thuật tái tạo vú

Những việc cần làm trước phẫu thuật

Bệnh nhân phải được khám và tư vấn bởi Bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật Tạo hình – Tái tạo, là người sẽ trực tiếp phẫu thuật để đánh giá thể trạng, hình dạng của lồng ngực và của vú, sẹo mổ cũ, chất lượng da và mô mềm còn lại…
Bệnh nhân sẽ được tiến hành những xét nghiệm thường qui trước mổ và sẽ được khám bởi bác sĩ gây mê. Tuỳ theo từng trường hợp cụ thể mà bạn có thể được làm thêm các xét nghiệm hình ảnh học tuyến vú như nhũ ảnh, siêu âm, chụp CTsan, xét nghiệm theo dõi ung thư vú. Bệnh nhân không dùng các thuốc chứa Aspirin trước phẫu thuật 10 ngày, ngừng các thuốc kháng viêm và thảo dược có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, nhịn ăn 6 giờ trước phẫu thuật.

Những thông tin về rủi ro và sự an toàn của phẫu thuật tái tạo vú

Quyết định có phẫu thuật tái tạo vú là quyết định của cá nhân bạn. Bạn sẽ phải quyết định nếu các lợi ích sẽ đạt được mục tiêu của bạn và nếu rủi ro của phẫu thuật tái tạo vú và các biến chứng tiềm tàng có thể chấp nhận được. Bác sĩ phẫu thuật sẽ giải thích chi tiết những biến chứng và rủi ro liên quan đến phẫu thuật.

Những biến chứng và rủi ro của phẫu thuật tái tạo vú bao gồm: chảy máu, nhiễm trùng, chậm liền vết thương, và rủi ro do gây mê. Bạn cũng nên biết rằng: Phẫu thuật sử dụng mô tự thân (các vạt da mỡ, da cơ, cơ…) có thể gặp các nguy cơ như hoại tử một phần hoặc toàn bộ vạt, giảm, mất cảm giác ở cả nơi cho và nhận vạt. Việc sử dụng các vật liệu cấy ghép tổng hợp (túi độn) cũng có thể đem lại các nguy cơ như hình thành bao xơ quanh túi, vỡ túi.

Thời gian nằm viện trong bao lâu
Tuỳ theo phương pháp phẫu thuật mà bạn cần nằm viện từ 2 – 7 ngày.

Thời gian phẫu thuật
Tuỳ theo phương pháp mà thời gian phẫu thuật từ 1- 6 giờ.

Loại vô cảm được áp dụng
Bệnh nhân sẽ đươc gây mê toàn thân.

Tài liệu tham khảo

1. Bricout N (2005): “Reconstruction mammaire différée par lambeau de grand dorsal”, Techniques chirurgicales – Gynécologie, Elsevier Masson 41-976.
2. Chavon J.P, Fabre G (2002): “Reconstruction mammaire prothétique avec expansion préalable prolongée”, Techniques chirurgicales - Chirurgie plastique reconstructrice et esthétique, Elsevier Masson 45-665-B.
3. Disa J.J (2007): “Breast reconstruction: Prosthetic technique”, Grabb Smith’s plastic surgery, Lippincott Williams & Wilkins, p.625 – 633.
4. Dixon J. M et all (2000): “Breast Cancer: Diagnosis and Management”, Elsevier.
5. Duquennoy-Martinot V, Patenôtre P (2007): “Reconstruction mammaire par lambeau glutéal inférieur libre”, Techniques chirurgicales - Chirurgie plastique reconstructrice et esthétique, Elsevier Masson 45-665-L.
6. Grant W.C (2007): “Breast cancer for plastic surgeron”, GrabbSmith’s plastic surgery, Lippincott Williams & Wilkins, p.621 – 624.
7. Jatoi I, Kaufmann M, Petit J. Y (2006): “Atlas of Breast Surgery”, Springer.
8. Kroll S. S (2000): “Breast Reconstruction with Autologous Tissue Art and Artistry”, Springer.
9. Lepage C, Paraskevas A, Faramarz K, Lantieri L (2006): “Reconstruction mammaire par lambeau libre DIEP (deep inferior epigastric perforator)”, Techniques chirurgicales - Chirurgie plastique reconstructrice et esthétique, Elsevier Masson 45-665-G.
10. Masson J, Staub G, Binder J.B, Martinaud C, Couturaud B, Revol M, Servant J.M (2007): “Reconstruction mammaire. Technique et indication”, Techniques chirurgicales - Chirurgie plastique reconstructrice et esthétique, Elsevier Masson 45-665.
11. Pasqualini J. R (2008): “Breast cancer: prognosis, treatment, and prevention”, Informa Healthcare USA, Inc.
12. Rainsbury D, Straker V (2008): “Breast Reconstruction – Your Choice”, Class Publishing, Barb House, Barb Mews, London W6 7PA, UK.